Έρχεται Big Brother για όσους χρωστούν στα Ταμεία

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Πλήρη πρόσβαση σε στοιχεία οφειλετών που βρίσκονται σε τράπεζες, δημόσιους οργανισμούς, Εφορίες, δήμους, δικαστικές Αρχές, ακόμα και επαγγελματικούς φορείς, θα έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία.

Διάταξη-"βόμβα", που ψηφίστηκε πρόσφατα και τίθεται πλέον σε άμεση εφαρμογή, προβλέπει πως το Κέντρο Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ) προς τα Ταμείαμπορεί να λαμβάνει κάθε διαθέσιμη πληροφορία την οποία χρειάζεται για την αξιολόγηση της εισπραξιμότητας των χρεών των οφειλετών των Ταμείων από κάθεδημόσιο φορέα και χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.

Δηλαδή, το ΚΕΑΟ θα μπορεί να μαθαίνει αν ο οφειλέτης των Ταμείων χρωστά παράλληλα στην Εφορία, πόσες καταθέσεις έχει στις τράπεζες, αν έχει οφειλές προς πρώην ΔΕΚΟ (π.χ., ΔΕΗ), καθώς και αν έχει διωχθεί ποινικά για υποθέσεις χρεών. Και αυτό προκειμένου να μπορούν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ να αξιολογούν το "προφίλ" του οφειλέτη και, έτσι, να τον αντιμετωπίζουν ανάλογα.

Πιο συγκεκριμένα, το ΚΕΑΟ μπορεί να ζητά στοιχεία που δείχνουν την οικονομική συμπεριφορά των οφειλετών του από:

- Κρατικές υπηρεσίες και κάθε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, όπως είναι οι δικαστικές και εισαγγελικές αρχές.

- Όλους τους δημόσιους οργανισμούς, φορείς και εταιρείες όπου συμμετέχει ή έχει την εποπτεία το κράτος, καθώς και τις ανεξάρτητες Αρχές.

- Χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων.

- Επιμελητήρια.

-Συμβολαιογράφους, υποθηκοφύλακες και προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων.

- Επιμελητήρια, οικονομικούς ή κοινωνικούς ή επαγγελματικούς φορείς ή οργανώσεις.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια διάταξη, δεν θα επιτρέπεται η μεταφορά στο ΚΕΑΟ όλων των πρωτότυπων εγγράφων, μητρώων και στοιχείων των δημόσιων φορέων εκτός των εγκαταστάσεών τους.

Επίσης, το ΚΕΑΟ δεν θα μπορεί να λαμβάνει γνώση πληροφοριών ή εγγράφων που αφορούν ποινικές υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των αρμόδιων εισαγγελικών Αρχών ή των ποινικών δικαστηρίων χωρίς την προηγούμενη έγγραφη άδεια του αρμόδιου εισαγγελέα.

Πώς "χωρίζονται" οι οφειλέτες

Η "έφοδος" του ΚΕΑΟ σε κάθε φορέα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ανεύρεση στοιχείων της οικονομικής συμπεριφοράς των οφειλετών των Ταμείων γίνεται από τη σκοπιά του διαχωρισμού των οφειλών προς τα Ταμεία.

Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται μεταξύ εκείνων που μπορούν να εισπραχθούν και εκείνων που δεν μπορούν να εισπραχθούν.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η 3η τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ για το 2017, με "την κατάργηση των κριτηρίων για τη διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών από τους τέως Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης στο ΚΕΑΟ (σ.σ.: εντάσσονται πλέον και οι οφειλές ανεξαρτήτως χρόνου "γεννήσεως" και ύψους) είναι αναμενόμενο να ενταχθούν πολλές οφειλές οι οποίες εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα".

Γι' αυτό, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, "ο διαχωρισμός των ανεπίδεκτων είσπραξης είναι κρίσιμης σημασίας για τη διαχείριση του χρέους" προς τα Ταμεία.

Στην κατηγορία των οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας εντάσσονται:

- Οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα.

- Οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά.

- Οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια.

Επίσης, από το ΚΕΑΟ τονίζεται πως "ο διαχωρισμός των ανεπίδεκτων είσπραξης περιλαμβάνει ενδελεχή έλεγχο των οφειλών και καταλήγει στην καταχώριση στο ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων".

Για την ενίσχυση της δράσης αυτής έχει δρομολογηθεί η έκδοση υπουργικής απόφασης με την οποία "θα καθοριστούν τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να ερευνώνται ώστε να γίνεται με ασφάλεια ο χαρακτηρισμός των οφειλών".

Ποιοι περνούν τώρα από έλεγχο

"Στην παρούσα φάση", σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΑΟ, "είναι υπό επεξεργασία και αξιολόγηση οφειλές που χαρακτηρίζονται ως μη άμεσα εισπράξιμες" και περιλαμβάνουν:

- Οφειλέτες που εμφανίζονται στο μητρώο να είναι σε οριστική διακοπή, πτώχευση ή εκκαθάριση.

- "Οφειλέτες (κοινές επιχειρήσεις, οικοδομοτεχνικά έργα, οφειλέτες ΟΑΕΕ, ειδικές κατηγορίες, εργοδότες ΟΓΑ, άλλες περιπτώσεις καταλογισμένων οφειλών) με οφειλές μέχρι και το 2003. Οι οφειλέτες αυτοί δεν έχουν υποβάλει Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις μετά το 2003".

Τέσσερις αλλαγές

Η έκθεση του ΚΕΑΟ επισημαίνει τέσσερις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν το 2017 και αφορούν τη διαχείριση των χρεών προς τα Ταμεία:

Τέσσερις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν το 2017 και αφορούν τη διαχείριση των χρεών προς τα Ταμεία περιέχει η η τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ:

1. Από 1/1/2017 διαβιβάζονται αφενός οι μη ρυθμισμένες οφειλές κάτω των 5.000 ευρώ και αφετέρου οι μη ρυθμισμένες οφειλές άνω των 5.000 ευρώ που δεν πληρούσαν τα παλαιότερα κριτήρια για διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών στο ΚΕΑΟ.

2. Οι οφειλέτες εντάσσονται στο ΚΕΑΟ με το σύνολο των οφειλών τους για όλα τα έτη κατά τα οποία οφείλουν.

3. Για την κατηγοριοποίηση των μεγάλων οφειλετών θα εφαρμοστεί συγκεκριμένη μεθοδολογία για την κατάταξη των οφειλετών σε:

- "Οικονομικά βιώσιμους".

- "Οικονομικά μη βιώσιμους".

-Μια ενδιάμεση ομάδα ("γκρίζα ζώνη"), βάσει ανάλυσης χρηματοοικονομικών στοιχείων, καθώς και ποιοτικών χαρακτηριστικών της συμπεριφοράς του οφειλέτη για την αποπληρωμή των υποχρεώσεών του.

Έως τον Δεκέμβριο 2017 το ΚΕΑΟ θα ολοκληρώσει την κατηγοριοποίηση των μεγάλων οφειλετών αρμοδιότητάς του και θα συντάξει σχετική έκθεση με τα αποτελέσματα της κατηγοριοποίησης. Στόχος της διαδικασίας κατηγοριοποίησης από το ΚΕΑΟ είναι η ανάλυση του χαρτοφυλακίου των οφειλών των μεγάλων οφειλετών που έχουν ενταχθεί στο Ενιαίο Μητρώο Οφειλετών του ΚΕΑΟ και στη συνέχεια ο προσδιορισμός των καταλληλότερων μεθόδων για τη διαφοροποιημένη αντιμετώπιση των οφειλετών βάσει των χαρακτηριστικών των επιμέρους κατηγοριών.

4. Στις 10/7/2017 εκδόθηκε απόφαση υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με την οποία καθορίζονται η μεθοδολογία και τα κριτήρια για τον προσδιορισμό του αριθμού και του ύψους των δόσεων κατά τη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.