Αποκαλείται η 4η βιομηχανική επανάσταση ή απλά η ψηφιακή επανάσταση. Το μόνο βέβαιο είναι πως τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μίας σταδιακής μεν, αλλά ταχύτατα -σε σχέση με τις προηγούμενες «επαναστάσεις»- εξελισσόμενης αλλαγής σε κάθε τομέα της οικονομίας αλλά και της καθημερινότητας μας.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες αλλάζουν κυριολεκτικά τα πάντα: από τα επιχειρηματικά μοντέλα και τις δομές της οικονομίας μέχρι τον τρόπου που διεκπεραιώνουμε τις συναλλαγές μας, ψυχαγωγούμαστε και επικοινωνούμε με τους γύρω μας. Και οι αλλαγές είναι τέτοιες που οι «ψηφιακές γενιές» στις οποίες ανήκουν όσοι γεννήθηκαν μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’90 σε σχέση με τις προηγούμενες «αναλογικές γενιές» έχουν πολλές διαφορές και εντελώς διαφορετική αντίληψη των καταστάσεων.
Πολλοί υποστηρίζουν πως ο καταλυτικός παράγοντας για τις εξελίξεις των τελευταίων ετών είναι το κινητό τηλέφωνο και ειδικά η «έξυπνη» έκδοση του, το smartphone. Όμως, πρακτικά το κινητό τηλέφωνο έγινε «έξυπνο» όταν απέκτησε τη δυνατότητα διασύνδεσης στο Διαδίκτυο. Η δικτύωση των συσκευών είναι αυτό που έχει αλλάξει τα δεδομένα σε συνδυασμό με την εμφάνιση του αποκαλούμενου cloud computing, όπου όλες οι πληροφορίες και οι εφαρμογές αποθηκεύονται και «τρέχουν» στο Διαδίκτυο με αποτέλεσμα να είναι προσβάσιμες από οπουδήποτε, οποιαδήποτε συσκευή και οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Αρκεί ο χρήστης - καταναλωτής - πολίτης να θυμάται τους κωδικούς του σε δημοφιλείς υπηρεσίες της Google, της Apple, της Microsoft και της Amazon.
Internet of Everything
Το κινητό τηλέφωνο ήταν μία από τις πρώτες συσκευές που συνδέθηκαν στο Διαδίκτυο αλλά το πλάνο που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, θέλει κάθε είδους συσκευή αλλά ακόμη και αντικείμενο να δικτυωθεί. Πρόκειται για το αποκαλούμενο Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things) αν και δεν είναι λίγοι που προτιμούν να το αποκαλούν Διαδίκτυο των Πάντων (Internet of Everything), δεδομένου ότι στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, κυριολεκτικά τα πάντα θα είναι διασυνδεδεμένα. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση στο πρόσφατο Mobile World Congress του Μασαγιόσι Σον, διευθύνοντος συμβούλου της ιαπωνικής Softbank, ότι το 2035 θα υπάρχουν 1 τρισεκατομμύριο διασυνδεδεμένα chips. Νούμερο που φαντάζει λίγο υπερβολικό, αλλά αν σκεφτεί κανείς ότι ένα αυτοκίνητο έχει αυτή τη στιγμή εγκατεστημένα 500 chips, τα οποία τα επόμενα χρόνια θα αποκτήσουν δικτύωση, τότε η εκτίμηση αυτή παίρνει άλλη διάσταση.
Έξυπνο σπίτι
Σε κάθε περίπτωση, η δικτύωση όλων των συσκευών και έχει μόνο έχει ήδη ξεκινήσει. Και ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο χώρος του σπιτιού. Το αυτοματοποιημένο σπίτι αποτελεί κάτι που βλέπαμε παλαιότερα σε ταινίες, αλλά η αλήθεια είναι πως έχει αρχίσει πλέον να γίνεται πραγματικότητα.
Όλες οι οικιακές συσκευές αποκτούν δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο. Η τηλεόραση είναι πλέον έξυπνη, αλλά συνήθως προτιμάμε το smartphone ή τον φορητό υπολογιστή για να «σερφάρουμε». Όμως, πρόσβαση στο Διαδίκτυο αποκτά και το ψυγείο ή η κουζίνα με αποτέλεσμα να υπάρχουν ήδη μοντέλα ψυγείων, για παράδειγμα, που να μπορείς να δεις το περιεχόμενο τους εξ αποστάσεως χρησιμοποιώντας την WiFi κάμερα που υπάρχει εγκατεστημένη. Ψυγεία με οθόνη και ενσωματωμένες υπολογιστικές δυνατότητες για να βλέπεις συνταγές ή απλά να αφήνεις σημειώματα στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Κουζίνες που ενεργοποιούν αυτόματα τον απορροφητήρα για να αποφευχθούν δυσάρεστες οσμές.
Οι αισθητήρες αρχίζουν να κάνουν όλο και πιο έντονη την παρουσία τους μέσα στο σπίτι. Στην αγορά -και στην ελληνική- υπάρχουν διαθέσιμες κάμερες για την παρακολούθηση εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων, αισθητήρες καπνού ή παραβίασης χώρου και όλα αυτά τα προϊόντα μπορεί κάποιος να τα διαχειριστεί από απόσταση και να λαμβάνει δεδομένα από αυτά από το κινητό του. Μεταξύ άλλων, μπορείς να ανοίξεις το καλοριφέρ ή και την πόρτα του σπιτιού σου, ακόμη και αν δεν είσαι μέσα σε αυτό. Είναι ένας καινούριος, ψηφιακός κόσμος.
Το αυτοκίνητο γίνεται... έξυπνο
Το αυτοκίνητο είναι από τις κατηγορίες προϊόντων όπου η τεχνολογία έχει ιδιαίτερη σημασία. Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει βοηθήσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες να παρουσιάσουν οχήματα περισσότερο ασφαλής, πιο εύχρηστα και πιο οικονομικά, προσφέροντας ταυτόχρονα και μεγαλύτερο επίπεδο άνεσης. Όμως, η πραγματική επανάσταση είναι αυτή που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη, καθώς το αυτοκίνητο συνδέεται στο Διαδίκτυο και αρχίζει να έχει πρόσβαση σε δεδομένα και πληροφορίες που επιτρέπουν, για παράδειγμα, στο όχημα να προτείνει στον οδηγό εναλλακτικές διαδρομές για να αποφύγει την κίνηση ή να μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα με την οδική βοήθεια -δίνοντας αυτόματα και τη θέση- σε περίπτωση ατυχήματος.
Παράλληλα, η δικτύωση αυτή των οχημάτων. έχει ως αποτέλεσμα να βλέπουμε αλλαγές και σε άλλους τομείς. Για παράδειγμα, η αξιοποίηση της θύρας OBD που έχουν τα σύγχρονα αυτοκίνητα προσφέρει τη δυνατότητα στις ασφαλιστικές εταιρείες να αλλάξουν τα μοντέλα τους και να δίνουν πακέτα με βάση τα χιλιόμετρα που διανύει ένα όχημα! Τέτοιου είδους υπηρεσίες είναι διαθέσιμες ακόμη και στην Ελλάδα, καθώς αυτό προσφέρεται ήδη από την Anytime. Η δικτύωση των οχημάτων έχει αρχίσει να φέρνει πιο κοντά την υποβοηθούμενη οδήγηση, όπου το αυτοκίνητο, με βάση τα δεδομένα που λαμβάνει από το Διαδίκτυο και τα υπόλοιπα οχήματα, «παρεμβαίνει» για να βοηθήσει τον οδηγό. Το επόμενο βήμα δεν είναι άλλο από την αυτόνομη οδήγηση με την οποία πολλοί πειραματίζονται αλλά υπάρχουν και αρκετές απαιτήσεις σε επίπεδο υποδομών, όπως είναι η λειτουργία δικτύων 5G.
Ψηφιακή υγεία
Ο χώρος της υγείας και της ευεξίας είναι από εκείνους όπου οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν αρχίσει να κάνουν ιδιαίτερη αισθητή την παρουσία τους. Οι συσκευές που φοριούνται στο χέρι ή στο αυτί και αναλαμβάνουν να μετρήσουν την άσκηση που κάνουμε, τους καρδιακούς παλμούς και άλλα βασικά βιομετρικά στοιχεία, είναι αρκετά δημοφιλείς τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, ενώ αντίστοιχες λειτουργίες διαθέτουν και πολλά smartphones.
Από εκεί και πέρα, έχουμε δει ψηφιακές συσκευές που αναλαμβάνουν να μετρήσουν την πίεση και να μεταφέρουν ασύρματα τα δεδομένα στο smartphone ή στο γιατρό, όπως, επίσης, έχουν κάνει την εμφάνιση τους και συσκευές που βοηθάνε να κοιμόμαστε καλύτερα!
Μεικτή πραγματικότητα
Στο χώρο της ψυχαγωγίας, η εικονική πραγματικότητα έχει αρχίσει και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο παίζουμε βιντεοπαιχνίδια ή παρακολουθούμε video περιεχόμενο. Το virtual reality έχει βέβαια πολλές εφαρμογές και σε άλλους τομείς, όπως π.χ. στον τουρισμό (σ.σ. σκεφτείτε ότι μπορεί να δείτε πραγματικά πως είναι το ξενοδοχείο που θα πάτε να περάσετε τις διακοπές σας μέσα από μία συσκευή VR), ενώ η συναφής τεχνολογία με τεράστιες προοπτικές είναι αυτή της επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality - AR).
Εκτυπώνοντας ένα ...σπίτι
Την περασμένη εβδομάδα έκανε το γύρο του κόσμου η είδηση ότι μία ρωσική εταιρεία ?εκτύπωσε ένα ολόκληρο σπίτι συνολικού εμβαδού 37 τετραγωνικών μέτρων. Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, το συγκεκριμένο σπίτι, το οποίο κόστισε 10.000 δολάρια, δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από ένα οίκημα που θα είχε κατασκευαστεί με συμβατικό τρόπο. Η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε δεν είναι άλλη από την εκτύπωση σε τρεις διαστάσεις ή 3D printing. Οι 3D εκτυπωτές υπάρχουν εδώ και μερικά χρόνια με την τιμή τους να έχει πέσει πλέον σε αρκετά προσιτά επίπεδα. Βέβαια, για να εκτυπώσεις ένα σπίτι χρειάζεσαι κάποιον ειδικό και ακριβό 3D εκτυπωτή, αλλά όποιος θέλει να κατασκευάσει μικρά αντικείμενα και μάλιστα με πολύ μεγάλη και ακριβή λεπτομέρεια, τότε μπορεί πού εύκολα να βρει άμεσα αυτό που αναζητεί.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο κλάδος της 3D εκτύπωσης κάνει αυτή την περίοδο κυριολεκτικά τα πρώτα βήματα του και στο όχι πολύ μακρινό μέλλον αναμένεται να δούμε μία πραγματική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζονται πολλά πράγματα. Αυτή την εβδομάδα ήταν ένα σπίτι, στο μέλλον θα είναι ένα αυτοκίνητο ή ακόμη και ένα σκάφος. Το σίγουρο είναι πως οι 3D εκτυπωτές θα χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ανταλλακτικών, τα οποία, μάλιστα, θα είναι άμεσα παραδοτέα, όπως επίσης και για την κατασκευή εξειδικευμένων και προσωποποιημένων αντικειμένων. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι μακριά η ημέρα που με έναν 3D εκτυπωτή θα μπορείς να κατασκευάζεις μέχρι και ανθρώπινα όργανα!
Πληρωμές με ...δαχτυλίδια
Οι Έλληνες μπορεί να ...ανακαλύψαμε τις κάρτες με την επιβολή των capital controls αλλά η χρήση του πλαστικού μπορεί να αποτελεί σχετικά σύντομα παρελθόν. Όπως και αναμένεται να μειωθεί πολύ η χρήση των μετρητών. Ήδη, στο εξωτερικό -και σταδιακά και στην Ελλάδα- βλέπουμε το smartphone να αντικαθιστά τη χρήση μίας πλαστικής πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας. Από τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των τερματικών αποδοχής (POS) υποστηρίζει τις ανέπαφες συναλλαγές, τα smartphones που ενσωματώνουν την τεχνολογία NFC μπορούν να λειτουργήσουν και ως μέσο πληρωμής. Το επόμενο βήμα είναι πάντως η πραγματοποίηση πληρωμών με άλλα ...μέσα. Για παράδειγμα, η Visa έχει δείξει πληρωμές με τη χρήση ειδικών δακτυλιδιών ή κουμπιών σε σακκάκια! Και μπορεί τα κουμπιά να μοιάζουν μία δύσκολη περίπτωση, όμως, τα δακτυλίδια, όπως και τα ρολόγια, αναμένεται να μας απασχολήσουν αρκετά τα επόμενα χρόνια όσον αφορά το θέμα των πληρωμών. Επιπλέον, η τάση είναι προς την ηλεκτρονική τραπεζική με τους καταναλωτές να πραγματοποιούν όλο και περισσότερες συναλλαγές, για τις οποίες παλαιότερα πήγαιναν σε κάποιο φυσικό κατάστημα, είτε μέσω του smartphone τους είτε μέσω του υπολογιστή τους. Η χρήση του smartphone ενισχύεται και για έναν ακόμη λόγο: τη χρήση του δακτυλικού αποτυπώματος που έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση του κωδικού πρόσβασης. Το αποτέλεσμα είναι πως πλέον δεν χρειάζεσαι πάνω από 2-3 δευτερόλεπτα για να τσεκάρεις το υπόλοιπο ή τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών οπουδήποτε και αν βρίσκεσαι. Αρκεί να υπάρχει σύνδεση στο Διαδίκτυο.
Το κατάστημα του άμεσου μέλλοντος
Το ηλεκτρονικό εμπόριο παρουσιάζει σημαντική άνοδο αλλά όσοι πιστεύουν ότι τα φυσικά καταστήματα θα χαθούν, μάλλον κινούνται σε λάθος δρόμο. Το φυσικό κατάστημα βρίσκεται, φυσικά, σε μία φάση σημαντικών αλλαγών λόγω της ενσωμάτωσης των ψηφιακών τεχνολογιών και ήδη έχουμε αρχίσει να βλέπουμε σημεία πώλησης όπου οι ζυγαριές είναι έξυπνες και αντιλαμβάνονται το προϊόν που τους έχει τοποθετηθεί, ενώ οι ετικέτες στα ράφια είναι ψηφιακές με τις τιμές να αλλάζουν ανάλογα με τις τρέχουσες προσφορές. Αυτό που αρχίζει να κάνει την εμφάνιση του είναι η προσωποποιημένη εμπειρία για τους καταναλωτές. Το κατάστημα θα γνωρίζει ποιος είναι ο καταναλωτής που μόλις μπήκε, τις συνήθειες του και θα μπορεί να του προτείνει προϊόντα, προσφορές και πολλά άλλα. Και αυτό δεν είναι κάτι που θα δούμε σε 4-5 χρόνια αλλά μέσα στο 2017 και μάλιστα και στην Ελλάδα όπου ετοιμάζεται μία τέτοια λύση. Στο εξωτερικό, πάντως, αναμένεται να εμφανιστούν σύντομα καταστήματα, όπως αυτό της Amazon, όπου δεν θα υπάρχει ταμείο και θα χρεώνεται αυτόματα η κάρτα σου μόλις βγαίνεις από το κατάστημα! Σε όλα αυτά προσθέστε και τα ρομπότ που κάνουν την εμφάνιση τους και τα οποία μπορούν να απαντούν σε κάθε ερώτηση που μπορεί να τους γίνει και θα είναι σε θέση ακόμη και να κάνουν συναλλαγές με τους καταναλωτές.
facebook
twitter
google+
fb share