"Παράθυρο" ρύθμισης με περισσότερες από 120 δόσεις

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Τη δυνατότητα εξόφλησης των ασφαλιστικών οφειλών τους σε πάνω από 120 δόσεις έχουν οι επιχειρηματίες. Η εν λόγω ευκαιρία προκύπτει από "ψιλά γράμματα" των καταστατικών διατάξεων των Ταμείων, αλλά και από παλιές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Αυτό αναφέρουν στο Capital.gr αρμόδια στελέχη των Ταμείων, εξηγώντας πως το σχετικό "παράθυρο" αφορά άμεσα όσους ελεύθερους επαγγελματίες έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση των 120 δόσεων (ή παλιότερα των 40 ή 60 δόσεων) για χρέη προς τον τέως ΟΑΕΕ (δηλ. εμπόρους, βιοτέχνες κ.λπ.) και το τέως ΕΤΑΑ (π.χ. αυτοαπασχολούμενοι μηχανικοί, δικηγόροι κ.λπ.) προκειμένου να "βγουν" στη σύνταξη, αλλά η κράτηση η οποία τους έχει επιβληθεί στη σύνταξη προκειμένου να πληρώνεται τμηματικά η ρυθμισμένη οφειλή τους σχεδόν τους την "εξανεμίζει".

Αφορά, όμως, η δυνατότητα μείωσης του ποσού των δόσεων και τους οικονομικά ενεργούς επαγγελματίες, οι οποίοι έχουν ενταχθεί –για παράδειγμα– στις 120 δόσεις και θα "βγουν" τα επόμενα χρόνια στη σύνταξη και, έτσι, η πληρωμή της δόσης θα συνεχισθεί μέσω παρακράτησης στη σύνταξή τους.

Προκειμένου, να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης οι παραπάνω επαγγελματίες (όπως ήδη συμβαίνει σε ολοένα και αυξανόμενες περιπτώσεις οφειλετών προ ή μετά τη συνταξιοδότησή τους), τα Ταμεία έχουν ήδη αναπτύξει τις διαδικασίες εκείνες οι οποίες μπορούν να επιτρέψουν –αφού οι ίδιοι οι οφειλέτες το αιτηθούν– τη δραστική μείωση του ποσού των δόσεων της ρύθμισης και, έτσι, την αύξηση του πλήθους τους (ακόμα και πάνω από 120 συνολικά) και της χρονικής διάρκειας αποπληρωμής τους (ακόμα και πάνω από 10 χρόνια).
Ποιους αφορά

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, πάνω από 240.000 είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες (μέλη εταιρειών, ατομικοί επιχειρηματίες, "μπλοκάκηδες") εκείνοι που έχουν ενταχθεί στις 120 δόσεις. Από αυτούς, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, κοντά στους 80.000 οφειλέτες –ενταγμένους στην εν λόγω ρύθμιση έχοντας θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα– έχουν αιτηθεί παράλληλα σύνταξη, με τον όρο ότι οι δόσεις της ρύθμισης θα πληρώνονται μέσω παρακράτησης στη σύνταξη.

Ωστόσο, ο διακανονισμός αυτός έχει οδηγήσει σε πολλούς από όσους έχουν λάβει ήδη σύνταξη ακόμα και στο "κατώφλι" του εκμηδενισμού της καταβαλλόμενης σύνταξης, καθώς το ύψος της δόσης (μέσω παρακράτησης) αγγίζει ακόμα και το 100% της σύνταξης.

Μάλιστα, οι ίδιες πηγές εκφράζουν φόβους πως το φαινόμενο της εξαιρετικά χαμηλής σύνταξης λόγω της υψηλής δόσης -παρακράτησης (το οποίο ήδη "απαντάται" σε όσους εντάχθηκαν παλιότερα στις 40 ή 60 δόσεις) θα ενταθεί το επόμενο διάστημα, καθώς αναμένεται να αυξηθεί ο ρυθμός καταβολής των συντάξεων όσων έχουν ενταχθεί στις 120 δόσεις. Γι' αυτό, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Ταμείων ήδη αναζητούν τρόπους επίσπευσης των διαδικασιών για τη λήψη αποφάσεων μείωσης του ύψους των δόσεων, καθώς με βάση τα σημερινά δεδομένα αυτές καθυστερούν πολλούς μήνες.
Η διαδικασία

Έτσι, αν ένας οφειλέτης έχει υποστεί μία τέτοια μείωση στη σύνταξή του εντασσόμενος στη ρύθμιση προκειμένου να εξοφλήσει την οφειλή του, αλλά αποδείξει στις τοπικές διοικητικές επιτροπές των Ταμείων , πως δεν μπορεί να επιβιώσει, καθώς το υπόλοιπο –πέραν της σύνταξης– εισόδημά του δεν του αρκεί, τότε μπορεί να του γίνει μία ριζική μείωση έως και 75% στη μηνιαία δόση-παρακράτηση στη σύνταξή του. Ως απόδειξη αδυναμίας επιβίωσης, ένας οφειλέτης μπορεί να υποβάλλει στις αρμόδιες επιτροπές το εκκαθαριστικό σημείωμά του το οποίο περιλαμβάνει το εισόδημά του (εκτός από τη σύνταξη) και τα περιουσιακά στοιχεία του, αλλά και τις άλλες υποχρεώσεις του όπως τους λογαριασμούς-οφειλές προς τις τέως ΔΕΚΟ, Εφορία, κ.λπ.

Στη βάση του υφιστάμενου πλαισίου, η παρακράτηση δεν μπορεί να είναι ανώτερη του 25% της σύνταξής του, εφόσον όμως κάτι τέτοιο βασίζεται στα αδύναμα κοινωνικά δεδομένα του οφειλέτη.

Σημειώνεται πως, σε αυτές τις περιπτώσεις, ενδεχόμενη μείωση της μηνιαίας δόσης-παρακράτησης στη σύνταξη δεν ισοδυναμεί με μείωση του υπολειπόμενου χρέους, αλλά την επιμήκυνση του χρόνου αποπλήρωμής τους μέσω περισσότερων (και μικρότερων) δόσεων.
Παράδειγμα

Έστω συνταξιούχος επαγγελματίας ο οποίος εντάχθηκε τον περασμένο Μάιο στις 120 δόσεις με χρέος 40.000 ευρώ με τον όρο της αποπληρωμής του μέσω παρακρατήσεων στη σύνταξή του. Η δόση που του προέκυψε ανήλθε σε 333 ευρώ/μήνα. Ωστόσο, η σύνταξη, η οποία του προέκυψε ανήλθε στα 700 ευρώ. Ο οφειλέτης αυτός μπορεί να αιτηθεί σήμερα στην αρμόδια επιτροπή του υποκαταστήματος του ΕΦΚΑ στο οποίο υπάγεται, την αποπληρωμή του υπόλοιπου χρέους του 36.670 ευρώ μέσω μίας μειωμένης δόσης ακόμα και στο ύψος των 175 ευρώ/μήνα, στα οποία αντιστοιχεί στο 25% της σύνταξής του. Σ' αυτήν την περίπτωση η δόση του θα μειωνόταν κατά 158 ευρώ/μήνα ή 47%. Ωστόσο, η αποπληρωμή της οφειλής του θα έφτανε τις 232 δόσεις.
Έως τις 31 Μαρτίου οι αιτήσεις επανένταξης

Έναν μόλις μήνα θα έχουν στη διάθεσή τους να επανενταχθούν στη ρύθμιση των 120 δόσεων, όσοι εργοδότες και επαγγελματίες την έχασαν ή όσοι επαγγελματίες δεν έχουν ακόμα ενταχθεί αν και τους έχει προσδιορισθεί το χρέος τους.

Συγκεκριμένα, το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπ. Εργασίας, κ. Γιάννη Βρούτση, το οποίο ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, προβλέπει πως η συγκεκριμένη προθεσμία λήγει στις 31 Μαρτίου. Υπενθυμίζεται πως η προηγούμενη προθεσμία ήταν εκείνη της 31ης Μαΐου. Ωστόσο, αυτή "ανακλήθηκε" πλέον με διάταξη του νέου Ασφαλιστικού και, έτσι, όσοι οφειλέτες του τέως ΙΚΑ, είτε των τέως ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ-ΟΓΑ έχασαν τη ρύθμιση, θα μπορούν να αιτηθούν επανένταξή τους για έναν, περίπου, μήνα ακόμα. Όρος για την επανένταξη είναι η καταβολή όλων των απλήρωτων δόσεων, αλλά και των τρεχουσών εισφορών.

Επίσης, οι οφειλέτες του τέως ΟΑΕΕ και του τέως ΕΤΑΑ, των οποίων έχει προσδιορισθεί η οφειλή, αλλά δεν έχουν ακόμα ενταχθεί στη ρύθμιση, μπορούν να ενταχθούν για έναν μήνα ακόμα (δηλ. έως 31/3).